Makat bölgesinde iç ve dış delik ile bu delikleri birleştiren kanalcıktan ibaret olan bir hastalıktır. Bu deliklere fistül ağzı denir. İç ağız kalın bağırsağın son kısmı ya da anal kanal iç kısmındadır. Dış ağız makatın birkaç cm çevresinde bulunur. İç ağzın sürekli büyük abdestle teması sonucu kanal içinde iyileşmeyen iltihap ve sürekli iç çamaşırı kirleten akıntı vardır.
Anal Fistül Nasıl Oluşur?
Anal fistül ile perianal apse aynı şekilde oluşmaktadır. Anal kanalın 1-1,5 cm iç tarafındaki bezlerin değişik nedenlerle kanalcıkları tıkanınca bezlerde iltihap oluşmaktadır. İltihap ilerleyince perianal apse meydane gelmektedir. Bu apseler çok hızlı gelişip şiddetli olabileceği gibi yavaş, kronik seyirli ve daha hafif geçirilebilir. Cerrahi müdahale ile tedavi edilen apselerin üçte biri, kendiliğinden dışarı boşalan apselerin de çoğu, fistüle dönüşmüş olur.
Bazen de sebep olarak bağırsak ilişkili ve barsak dışı nedenler olabilmektedir. Geçirilmiş hemoroid, fissür cerrahisi, iltihabi barsak hastalıkları, bölgesel yaralanmalar, bağışıklık baskılayıcı hastalıklar, ilaçlar anal fistül sebebi olarak karşımıza çıkar.
Anal Fistül Bulguları
Makat etrafında akıntılı bir veya birden fazla delik (dış ağız)
İç çamaşırı kirleten kötü kokulu akıntı
Akıntı nedeniyle makat çevresinde ciltte tahriş ve kaşıntı
Bazen dış ağzından anal kanala uzanan hafif ağrılı sertlik
Dış ağzın tıkanması sonucu makat etrafında abse oluşumu
Anal Fistül Sınıflaması
Makatta dışkı tutmayı sağlayan kaslarla olan ilişkilerine göre genel olarak Basit ve Komplike fistüller olarak ikiye ayrılır.
Anal Fistül Tanısı
Tanı büyük oranda muayene ile konur. Muayenede dış ağız görülür, stilenin çıkışı görülerek iç ağız tespit edilir. Bazı hastalarda bu muayene mümkün olmaz. Bu hastalar için kesin tanı MR fistülografi ile konur.
Anal Fistül Tedavisi
Anal fistüller kendi kendine veya ilaç tedavisi ile iyileşmez. Tedavi için cerrahi müdahale şarttır.
Fistülotomi-Fistülektomi: Basit fistüllerde ve makat kaslarının tutulmadığı durumlarda uygulanır. Fistül kanalının üstünün açıldığı veya tamamen çıkarıldığı bir yöntemdir. Tekrar etme olasılığı düşüktür.
Seton Tekniği: Komplike fistüllerde gevşek ve kesici tip olarak iki şekilde uygulanır. Gevşek tipte amaç fistül traktındaki enfeksiyonu kontrol etmektir. Kesici setonda ise makat çevresi kaslarının kontrollü kesilmesi ve bu şekilde fistül tedavisinin sağlanması amaçlanmaktadır.
Lazer ile Fistül Tedavisi: Günümüzde klasik tedavi yöntemlerine alternatif olarak uygulanmaya başlanmıştır. Uygun vakalarda %80 başarı oranı vardır.
Comments