TİROİD

Tiroid Cerrahisi

Tiroid bezi, soluk borusunun önünde yer alan vücutta metabolik aktiviteyi belirleyen tiroid hormonlarını üreten organdır. Ülkemiz tiroid rahatsızlıklarının sık görüldüğü bir coğrafyada yer almaktadır. Tiroid i hastalıklarının çoğunda belirli aralıklarla kan tahlil ve tiroid ultrasonografisi ile takip yeterlidir. Bazı durumlarda ise cerrahi tedavi gereklidir.

Tiroid Bezi Hastalıkları Nelerdir?

Guatr

Tiroid bezinin olağan dışı bir şekilde büyümesi sonucunda meydana gelen bir hastalıktır. Dolayısıyla, çeşitli risk faktörleri sonucunda tiroit bezlerinin büyüdüğü herhangi bir durum Guatr olarak adlandırılabilir.

Hipertiroidi

Tiroid bezinden kana fazla hormon salınması sonucu metabolizmanın hızlanması durumudur. Toplumda “zehirli guatr” olarak da bilinir. Sinirlilik, terleme, iştah atışına rağmen kilo verme, çarpıntı gibi bulgular oluşur. En sık nedeni Basedow Graves hastalığıdır. Oto immün bir hastalıktır. Tedavisi ilaçla yapılır. İlaç tedavisine dirençli durumlarda cerrahi tedavi gerekir. Toksik multinoduler guatr ve toksik adenom diğer hipertiroidi nedenleridir. Bu hastalıklarda tedavi cerrahidir.

Hipotiroidi

Tiroid bezinin az çalışması sonucu vücudun ihtiyaçlarını karşılayacak miktarda tiroid hormonu üretememesidir. Halsizlik, yorgunluk, kilo alımı, üşüme, cilt kuruluğu, kabızlık, depresyona eğilim, saç ve kaş dökülmesi hipotiroidinin belirtileri arasında gösterilmektedir. Ülkemizde en sık “Hashimoto Tiroiditi” hastalığına bağlı olarak ortaya çıkar. Yetersiz tiroid hormon üretimi söz konusudur. Ağızdan alınan tiroid ilaçları ile kan hormon düzeyi dengelenir.

Tiroid Kanseri

Tiroid hücrelerinin kontrolsüz bir şekilde çoğalarak “nodül” adı verilen kitlenin oluşmasıyla başlayan bir süreçtir. Nodüllerin yaklaşık yüzde 95’i iyi huyludur, kanserle sonuçlanmaz. Geri kalan küçük kısım ise kontrolsüz büyümeye devam ederek tiroid kanserine yol açabilir. Bu hücreler tiroid içerisine, boyun yapılarına ve lenf nodlarına yayılabilir. Ayrıca söz konusu kanserler nadir de olsa kan yoluyla diğer vücut bölgelerine metastaz yapabilir. Tedavide ameliyatla bezin tamamı çıkarılır.

Tiroiditler

Tiroid bezinin enflamatuvar bazı hastalıklarını ifade eder. Tiroiditlerin cerrahi tedavisine gerek yoktur ancak özellikle Hashimato tiroiditi olan hastalar iyi takip edilmelidirler. Gerektiğinde ilaç tedavisi ile hastalara destek olunur.

Tiroid Bezi Hastalıklarında Biyopsi Nedir? Nasıl yapılır?

Tiroid biyopsisi, tiroid nodüllerinin kanser olup olmadığını teşhis etmekte kullanılan bir yöntemdir. Boyun bölgesine enjektörle yapılan ve birkaç dakikada tamamlanan bir işlemdir. Herhangi bir kesi ve dikiş söz konusu değildir. Alınan biyopsi materyali, patoloji tarafından incelenerek nodülün iyi veya kötü huylu olduğu tesbit edilir.

Tiroid Kanserinde Risk Faktörleri Nelerdir?

• Boyun bölgesine radyoterapi almış olmak

• Belirli genetik kalıtsal faktörler

• Tiroid nodülüne ses kısıklığının eşlik etmesi

• Muayenede sert ve fikse nodül varlığı

• Takiplerde büyüyen nodül

• Ultrasonografide şüpheli nodüller

Ne Zaman Ameliyat Kararı Verilir?

Tiroid Kanseri Risk Faktörlerinin Varlığı

İnce İğne Biyopsisinde 4-5 ve 6. Kategoriye giren hastalar

Guatra bağlı bası bulguları olması (yutma güçlüğü, nefes darlığı, ses kısıklığı)

Toksik guatr (zehirli guatr)

Nüks eden ya da göz bulguları olan Basedow Graves hastalığı

Estetik kaygı

Substernal Guatr varlığı

Tiroid Ameliyatı Nasıl Yapılır?

Günümüzde tiroid bezinin tamamının alındığı total tiroidektomi temel yaklaşımdır. İyi huylu tek nodül hastalığında lobektomi yani tiroid bezinin yarısının alındığı prosedür uygulanır. Tiroid kanseri ya da şüphesi nedeni ile yapılan tiroid cerrahisinde total tiroidektomi uygulanır. Bazı durumlarda boyun diseksiyonu da beraber uygulanır. Tiroid cerrahisinde kesi, boyunda cilt çizgilerine paralel olarak kendiliğinden eriyen dikişle yapılır ve ameliyat bitiminde estetik olarak kapatılır. Ameliyat esnasında ses sinirlerini korumak içim sinir monitorizasyonundan faydalanılabilir. Nüks hastalık ya da tümör nedeni ile yapılan ameliyatlarda sinir monitorizasyonu rutin olarak yapılır. Ameliyat ertesi gün problem yoksa hasta taburcu edilir.

Tiroid Ameliyatına Bağlı Komplikasyonlar Nelerdir?

Genel olarak üç adet komplikasyon görülebilir. Bunlar hipokalsemi, ses kısıklığı ve kanamadır. Tiroid bezi yakınındaki paratiroid bezlerinde meydana gelen hasar sonucu hipokalsemi, buna bağlı ağız çevresi ve ellerde uyuşma görülebilir. %10 karşımıza çıkar. İlaç tedavisi vardır. Ses kısıklığı ise yine tiroid yakınında bulunan sinir dokusunun hasar görmesi ile olur. %3-5 arasında görülür. Önemli bir kısmı zamanla kendiliğinden düzelir. Kanama ise çok daha nadir görülür. Tedavide boyun bölgesinde biriken kan drene edilir.

Tiroid Ameliyatlarında Komplikasyonlar Nasıl Azaltılır?

Tiroid ameliyatının sık olarak yapıldığı kliniklerde komplikasyon oranları oldukça nadirdir. Acele etmeden anatomik planlara dikkat ederek, dokulara nazik davranarak yapılan bir cerrahi olası komplikasyon riskini azaltır. Ses sinirlerinin korunması için sinir monitorizasyonundan faydalanılabilir. Ancak hiçbir teknoloji yüzde yüz koruyucu değildir. Dokulara saygılı olmaya alışmış bir cerrahi tecrübe komplikasyonların azaltılmasında en değerli faktördür.

Sinir Monitorizasyonu Nedir?

Sinir monitorizasyonu, tiroid cerrahisi sırasında risk altında olan sinirlerin görsel ve işitsel olarak monitörize edilmesi suretiyle hasta sağlığını koruma amaçlı cerraha yardımcı olan bir sistem ve cihazdır. Bu monitorizasyon tek başına yeterli değildir. Cerrahın mutlaka dokuya saygılı davranması gerekmektedir.

Boyun Diseksiyonu Nedir? Ne Zaman Uygulanır?

Tiroid bezinin kanserlerinin papiller ve foliküler tiplerinde boyun lenf bezi tutulumu kanıtı mevcutsa boyun diseksiyonu uygulanır. Boyun diseksiyonu ilgili alanda yer alan lenf bezlerinin çıkarılmasıdır. Bu işlemde tutulum yerine bağlı olarak santral, lateral ya da fonksiyonel boyun diseksiyonlarından biri tercih edilir. Meduller tip tiroid tümörlerinde lenf bezi tutulum oranı yüksektir. Bu nedenle meduller tümörlerde tiroid ameliyatı sırasında rutin olarak santral diseksiyon uygulanır. Boyun diseksiyonları sırasında ses komplikasyon oranlarını azaltmak için sinir monitorizasyonundan yararlanılabilir.